Projectcoördinator: Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen (Provincie West-Vlaanderen)
Projectpartners: Centrum voor Agrarische Geschiedenis (CAG), Vlasmuseum (Texture), vzw Vrienden van het Vlasmuseum, Erfgoedcel Kortrijk, Erfgoedcel TERF, Algemeen Belgisch Vlasverbond en Overleg Cultuur Regio Kortrijk (zuidwest). Vlasparlee werd als ontwikkelingsgericht project ondersteund door de Vlaamse Gemeenschap.
Duur: 2008-2013

De vlasindustrie zette de streek rond Kortrijk op de wereldkaart en bracht welvaart naar de regio. Het project Vlasparlee wou de verhalen van de resterende getuigen registeren en ontsluiten. Door middel van gefilmde interviews de herinneringen van de resterende getuigen van de boeiende vlasindustrie documenteren. De klemtoon werd gelegd op de mens achter de industrie.

BESCHRIJVING PROJECT

Getuigenissen

In het vlas word je geboren. Het is een traditie en een erezaak, doorgegeven van vader op zoon. Het leven in het vlas werd een onafwendbare lotsbestemming voor vele jonge mensen aan de Leie. De arbeidsomstandigheden waren zwaar: lange dagen in vaak onhygiënische omstandigheden. De bloeiperiode van deze nijverheid ligt al enkele decennia achter ons, hoog tijd om de herinneringen te registreren. Getuigenissen van oud-vlassers vormen de kern van het project: 35 verhalen van resterende getuigen werden geregistreerd en ontsloten. Op basis van deze verhalen, over taalgebruik, dagelijkse werkomstandigheden, rituelen op de maandagse vlasbeurs, kledij en het bruisende caféleven, werd een mobiele tentoonstelling gebouwd. Deze tentoonstelling reisde drie jaar lang doorheen de regio.

Interviewfragmenten en uniek historisch beeldmateriaal werden samengebracht in de erfgoeddocumentaire Een verleden in het vlas. De volledige vlasketen, van vlasboer tot spinner, wordt er belicht en de sociale geschiedenis van de sector tussen 1920 en 1980 gereconstrueerd. Typische woorden uit de vlasnijverheid werden opgetekend onder de naam Vlasparool. Voor het onderwijs werd een educatief pakket ontwikkeld.

De getuigenissen werden, samen met informatie uit kronieken, naslagwerken en documenten uit onder andere de archieven van het Vlasmuseum en het Algemeen Belgisch Vlasverbond (ABV) verwerkt in de studie Vlasparlee. De wonderjaren van een vlasgeneratie (1920-1960). De studie staat stil bij topics als vlashandel en innovatie in de sector. De oorlogsjaren en de reconversie na 1945 worden besproken.

VLASTHEATER

Projectpartners: Vlasmuseum (Texture), vzw Vrienden van het Vlasmuseum, Erfgoedcel Kortrijk, Erfgoedcel TERF, Algemeen Belgisch Vlasverbond en Overleg Cultuur Regio Kortrijk (zuidwest), De Figuranten

BESCHRIJVING PROJECT

Het project Vlasparlee kreeg een verlengde met Vlastheater. Theaterauteur Paul Pourveur verwerkte de getuigenissen in een sociaal-artistieke theatervoorstelling: Verhalen uit het Achterland. Het stuk beschrijft de volksverhalen over het harde werk in de streek, de leute als het werk erop zat of over de miserie als de Leie buiten haar oevers trad. De regie was in handen van De Figuranten, de 22 acteurs werden ‘gerecruteerd’ uit de regio. Het stuk ging in première op 16 december 2011 en toerde doorheen de regio in het voorjaar van 2012.


Overzicht