Waar

Wervik

Snuiftabak is een vorm van tabak die niet gerookt maar gesnoven wordt. Het hoogtepunt van de snuiftabak was er in de 18de eeuw.

Toen de snuiftabak in de 18de eeuw opkwam in Europa was het geen nieuw gebruik. De indianen in Latijns-Amerika snoven reeds eeuwenlang tabakspoeder. Hier waren, volgens de missionarissen, rituele en religieuze redenen voor. Tabak snuiven was ook een middeltje om pijn te verzachten en honger te stillen. De medicianel functie overheerste, ook toen de tabak in West-Europa werd geïntroduceerd. Het was een middel tegen schele hoofdpijn en andere kwalen. Snuiftabak werd gerelateerd aan geneeskundige krachten.

Rond 1720 werd tabak snuiven een galant ritueel waarin heel wat voorschriften dienden gevolgd te worden. Er werden zelfs wellevendheidstractaten geschreven waarin snuif een belangrijke rol speelde. Het snuiven gebeurde zowel door mannen als vrouwen. In de 18de eeuw waren het wel vooral de hogere klassen die snoven: clerus, adel, de Bretoenen, enz.

Toch was snuiven soms vuil. Heel wat resten van het snuifpoeder bedekten de kledij. Heel wat puien van religieuzen en zelfs pausen, vertoonden poederplekken. Ook de neus was soms heel bruin. Best had je een zakdoek bij de hand.

Na 1850 was het hoogtepunt van het snuiven voorbij. Nieuwe en andere rookvormen, sigaren en pijpen, verdrongen het gebruik. Maar het belangrijkste argument om het snuiven te verleren was er één van openbare hygiëne. Het snuiven werd een slachtoffer van de nieuwe maatschappelijke trends. Spugen en niezen werden niet langer als onschadelijke gewoontes beschouwd maar als een risico in het overdragen van ziektes.

Een bekende aanhanger van het snuiven van tabak was Napoleon. Napoleon rookte niet, hij snoof. Iedere dag gebruikte hij enkele vooraf geprepareerde snuifdoosjes die hij her en der op de werktafels liet slingeren. Het was een eer wanneer je een geprepareerde snuifdoos mocht gaan ophalen in Napoleons kamer om die aan hem te overhandigen. Napoleon deed de kostbare snuifdoos open, snoof er eens aan en deponeerde de doos op de tafel. Hij kwam er dan niet meer aan en riep om een volgende doos.

Overzicht